LEFKOŞA – Yunanistan’daki hayvan hakları savunucuları Türkiye’de yol arkadaşlarının yürüttükleri anlamlı mücadele için destek mesajı yayımladı. Hayvan hakları savunucularının çatı örgütü Nemesis, sosyal medya aracılığı ile Yunanca ve İngilizce paylaştığı mektupta, Türkiye’nin gündemine gelen ‘ötenazi’ yasa teklifinin geri çekilmesini talep etti.
‘TÜRKİYE ÇAĞDIŞI BİR MODELİ OYLAMAK ÜZERE’
Türkiye’deki ve yurtdışındaki muhataplara yönelik kaleme alınan ve Facebook üzerinden paylaşılan mektupta, “Türkiye, refakatsiz köpeklerin refahına karşı olmakla kalmayıp, aynı zamanda türlerinin yok edilmesini teşvik eden utanç verici bir yasa tasarısını oylamanın eşiğinde bulunuyor. (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan, dünyanın dört bir yanından gelen derneklerin, örgütlerin, kulüplerin ve aktivistlerin protesto mesajlarını görmezden gelerek çağdışı bir modeli teşvik ediyor” ifadelerine yer verildi.
Mektupta ayrıca, yerel ve hükümete yakın medyanın ‘zaten kanla lekelenmiş yasa tasarısını ve aylardır çoğunlukla Türkiye’nin taşrasında işlenen sokak köpeklerinin seri cinayetlerini örtbas etmeye çalıştığı’ eleştirisi de dikkat çekti.
‘YASA TASARISI DERHAL GERİ ÇEKİLSİN’
Nemesis mektubunda “Sokakta yaşayan köpekler ortadan kaybolmaya başladı bile” uyarısıyla hak savunucularının dikkatini Türkiye’deki durumun aciliyetine çekti. “Hükümetin susturma çabalarına rağmen, gerçekte olanların dehşet verici görüntüleri kamuoyunun dikkatine sunuluyor” ifadesinin de yer aldığı mektup, “Yunanistan Hayvanlar ve Çevre Federasyonu, Avcılık Karşıtı ‘NEMESIS’ ve hayvan hakları savunucuları bu iğrenç yasa tasarısının derhal geri çekilmesini talep ediyor” mesajı ile sona erdi.
KOMŞU ‘UYUTMUYOR’, YAŞATIYOR
Yunanistan’da geçtiğimiz yıllarda sokak-şehir hayvanları için kapsamlı bir yasal çerçeve geliştirildi. Hukukçulara göre birçok açıdan Avrupa’daki örneklerinden daha gelişmiş olan yeni yasal mevzuat, sokak hayvanlarının refahını artırmak ve evcil hayvan sahiplerinin sorumluluklarını güçlendirmek amacıyla önemli bir yasal çerçeve sağlıyor.
2018’de gündeme gelen ilgili yasa, hayvanların korunması konusunda Avrupa standartlarına uygun düzenlemeler getiriyor. Yasa, hayvanların yaşam kalitesini artırmayı ve toplumda ‘hayvan refahı’ bilincini yaymayı hedefliyor.
Lawspot.gr sitesinde yer alan ilgili makaleye göre, yasanın temel hedeflerinden biri, sokak hayvanlarının sayısını azaltmak ve sahiplerinin bu konuda daha fazla sorumluluk almasını sağlamak. Yunanistanlı yasa koyucu, bu konuda Türkiye’de tepki çeken ‘ötenazi’ gibi radikal adımlara başvurmuyor. Aksine, Yunanistan’da sokak-şehir hayvanlarının özgür, sağlıklı bir ortamda yaşatılması hedefleniyor.
2018’deki yasa, hayvanların kısırlaştırılmasını ve sağlık durumlarının izlenmesi için çevrimiçi bir veri tabanının oluşturulmasını hedefliyor. Bu veri tabanı, hayvanların kısırlaştırılıp kısırlaştırılmadığı, sağlık durumu ve aşı takibi gibi bilgileri içeriyor. Ayrıca, evcil hayvanların kaydı için belirlenen 6 euroluk zorunlu ücret, hayvan sahiplerinin yükümlülüklerini yerine getirmelerini teşvik ediyor. Bu uygulama, hayvan sahiplerinin sorumluluklarını ciddiye almalarını sağlarken, kaybolan hayvanların sahiplerine ulaşmasını kolaylaştırıyor.
AMAÇ, HAYVAN HAKLARI KONUSUNDA BİLİNÇLİ BİR TOPLUM İNŞASI
2018 yasası temelinde evcil hayvan sahipleri için belirlenen cezai yaptırımların, hayvanların kaybının bildirilmesi ve kayıt işlemlerinin zamanında yapılması gibi konularda daha katı hale getirilmesi hedeflendi. Buna göre, veteriner hekimlerin, hayvanların işaretlenmesi ve kayıt altına alınması konusunda evrensel bir uygulama yükümlülüğü bulunuyor. Böylece, kaybolan veya terk edilen hayvanların sahiplerine ulaşılması prosedürü de kolaylaştırılıyor. Ayrıca, hayvanların sahiplenilme süreci de hızlandırılarak hayvan hakları konusunda bilinçli bir toplum inşası hedefleniyor.
Diğer yandan yasa, sahipsiz hayvanların sahiplendirilmesi konusunda da önemli düzenlemeler getiriyor. Belediyeler, sahipsiz hayvanların korunması ve sahiplendirilmesi için çeşitli araçlarla donatılıyor. Hayvan refahı dernekleri ile işbirliği yapılarak, sahipsiz hayvanların sahiplendirilmesine yönelik bilgilendirme ağları oluşturularak bu süreç teşvik edilmiş durumda. Böylece, halkın sahipsiz hayvanlara sahip çıkmaları sağlanıyor. Bu durum, hayvanların daha iyi bir yaşam koşullarına kavuşmasına yardımcı olmak.
‘TEHLİKELİ’ KATEGORİDEKİ HAYVANLAR İÇİN AYRI UYGULAMA
Yunanistan’daki yasal mevzuat ‘tehlikeli’ kategoride yer alan hayvanlar için de ayrı uygulamalar öngörüyor. Bu kategoride de öncelik hayvanların kaliteli bir yaşam sürmesi. ‘Tehlikeli’ hayvanların yönetimine dair özel komitelerin kurulması, kamu sağlığını koruma amacıyla hayvan refahını gözetiyor. Bu komitelerin görevi, hayvanların güvenli bir şekilde yönetilmesini sağlamak ve gerekli önlemleri almak.
Kamu sağlığı ve güvenliği açısından risk oluşturabilecek hayvanların kontrolü, bu özel komitelerin sorumlulukları arasında. Komiteler, tehlikeli hayvanların bakımı, barınması ve nakledilmesi konularında düzenlemeler yapıyor ve denetimler gerçekleştiriyor. Ayrıca, bu hayvanlarla ilgili acil durum planları hazırlamak ve halkı bilinçlendirmek de komitelerin görevleri arasında yer alıyor.
MUHAFAZAKAR İKTİDAR DA DÖRT AYAKLI DOSTLARA SAHİP ÇIKTI
2018’de Yunanistan’ın gündemine gelen sokak-şehir hayvanları ile ilgili kapsamlı yasa o dönem iktidarda bulunan sol tandanslı SYRIZA’nın eseriydi. Bu önemli gelişmeden üç yıl sonra, muhafazakar Yeni Demokrasi (YD) partisi de dört ayaklı dostların yaşam kalitesinin arttırılması yönünde kayda değer bir adıma imza attı.
Yunanistan İçişleri Bakanlığı 2021 yılında, 4830/2021 sayılı Kanun’un uygulanmasına ilişkin olarak ‘refakatçi hayvanların refahı için yeni çerçeve – Argos programı’ başlıklı bir genelge yayımladı. Bu genelge, refakatçi hayvanların korunmasını, sahipsiz evcil hayvanların yönetimi için düzenleyici bir çerçeve oluşturmayı ve hayvan refahı kurallarına uygun sahiplendirme programlarıyla hayvan sayısını azaltmayı hedefliyordu.
Genelgede, Ulusal Evcil Hayvan Kayıtları (NRCA), Operasyonel Yönetim Programları, barınaklar ve sahipsiz hayvanların sahiplendirilmesi gibi konular ele alınıyordu. Ayrıca, Yunanistan Sahipsiz Hayvan Sahiplendirme Platformu’nun faaliyete geçmesi için geçiş hükümleri belirlenmiş; köpek ve kedilerin kayıt altına alınması ile ilgili işlemler de belirli bir prosedüre bağlanmıştı.
MERKEZİ HÜKÜMET, BELEDİYELER VE TOPLUMDAN GÜÇ BİRLİĞİ
Genelgeye göre her belediyenin, sahipsiz hayvanların yönetimi için kapsamlı bir operasyonel programa sahip olması gerektiği vurgulanırken, bu programların uygulanması için gerekli bütçe ve zaman çizelgeleri Veteriner İşleri Bakanlığı tarafından onaylanacak. Barınakların faaliyetleri, belirlenen yasal gerekliliklere uymak zorunda; aksi takdirde para cezası veya kapatma cezası uygulanabilir.
Genelge, sahipsiz hayvanların sahiplendirilmesi için gerekli prosedürleri de içeriyor; hayvan sahiplerinin yasal belgelerle sahiplenme işlemlerini gerçekleştirmesini öngörüyor. Sahiplendirme süreci, hayvan refahı dernekleri ve barınaklarla işbirliği içinde yürütülüyor.
